કેન્દ્ર સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2023માં રૂ. 1.62 લાખ કરોડની સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો હતો, પરંતુ તે માત્ર રૂ. 1.32 લાખ કરોડની સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરી શકી હતી. રેલ, રોડ, પાવર, ટેલિકોમ જેવા મહત્વના મંત્રાલયો તેમના લક્ષ્યાંકને પૂરા કરી શક્યા નથી, જેના કારણે સરકાર મુદ્રીકરણના લક્ષ્યાંકથી લગભગ રૂ. 30,000 કરોડ ઓછી રહી હતી.
આ બાબતથી વાકેફ લોકોએ બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડને જણાવ્યું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષ એટલે કે 2023-24 માટે નીતિ આયોગે એસેટ મોનેટાઇઝેશન માટે રૂ. 1.79 લાખ કરોડનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. કેબિનેટ સચિવની આગેવાની હેઠળની સમિતિએ આ મહિનાની શરૂઆતથી જ આ લક્ષ્ય પર કામ કરવાનું શરૂ કરી દીધું છે.
આ લક્ષ્ય સરકારની મહત્વાકાંક્ષી નેશનલ મોનેટાઇઝેશન પાઇપલાઇન (NMP)નો એક ભાગ છે. આ પાઈપલાઈનમાં કેટલાક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ, જે બે વર્ષ પહેલા શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા, તેનું મુદ્રીકરણ થઈ રહ્યું છે અને હજુ બાકી છે. પહેલેથી જ કાર્યરત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર એસેટ્સના મુદ્રીકરણ પર સરકારનો વધતો ભાર દર્શાવે છે કે નવી ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર બનાવવા માટે મૂડી એકત્ર કરવી કેટલું મહત્વપૂર્ણ છે.
આ વ્યક્તિએ કહ્યું કે નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રાલય, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ વિભાગ અને રમતગમત મંત્રાલય તેમના લક્ષ્યોને પૂર્ણ કરી શક્યા નથી, જેના કારણે કેન્દ્ર નાણાકીય વર્ષ 2023 માટે નિર્ધારિત મુદ્રીકરણના લક્ષ્યને પૂર્ણ કરી શક્યું નથી. બીજી તરફ, કોલસા, ખાણ, પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ અને શિપિંગ મંત્રાલયો ગયા નાણાકીય વર્ષમાં તેમના મુદ્રીકરણ લક્ષ્યાંકોને પ્રાપ્ત કરવામાં સફળ રહ્યા હતા.
આ પણ વાંચોઃ ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનમાં સો ગણો વધારો થયો પણ રોકડનો ડર હજુ પણ યથાવત છે
ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં લક્ષ્ય હાંસલ કરવા માટે, સમિતિએ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સાથે કામ કરતા મંત્રાલયો અને વિભાગોને સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરવા અને પ્રાથમિકતાના ધોરણે મૂડી એકત્ર કરવા જણાવ્યું છે. આ મહિનાની શરૂઆતમાં યોજાયેલી બેઠકમાં, મંત્રાલયો અને જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમોને મોટી સંખ્યામાં દરખાસ્તો લાવવા અને ક્ષમતા વધારવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે જેથી સોદા થતા રહે. “મંત્રાલયોને આ નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો કારણ કે તેમાંના કેટલાક મૂડી ખર્ચ માટે ભંડોળ એકત્ર કરવા માટે તેમની સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરવાનો પ્રયાસ કરવાને બદલે બજેટ ફાળવણી તરફ ધ્યાન આપતા હતા,” વ્યક્તિએ જણાવ્યું હતું.
નાણાકીય વર્ષ 2022માં એસેટ મોનેટાઈઝેશનમાં મોખરે રહેલું હાઈવે મંત્રાલય નાણાકીય વર્ષ 2023માં તેના રૂ. 17,384 કરોડના લક્ષ્યાંકના માત્ર 49 ટકા જ હાંસલ કરવામાં સફળ રહ્યું છે કારણ કે ઓપરેશનલ સમસ્યાઓના કારણે કેટલાક સોદા થઈ શક્યા નથી. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં હાઈવે મંત્રાલયે રૂ. 44,000 કરોડનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે.
આ પણ વાંચો: ઓછામાં ઓછા એક વર્ષ સારા સ્ટોકમાં રહો: કિસાન આર ચોક્સી
રેલ્વે મંત્રાલય પણ ગયા નાણાકીય વર્ષમાં રૂ. 7,750 કરોડના લક્ષ્યાંકમાંથી માત્ર એક ચતુર્થાંશ જ હાંસલ કરી શક્યું હતું. ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં મંત્રાલયે રૂ. 30,000 કરોડની સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કર્યો છે. ઊર્જા મંત્રાલયે રૂ. 9,436 કરોડના લક્ષ્યાંકમાંથી 62 ટકા પૂર્ણ કરી લીધું છે. આ નાણાકીય વર્ષમાં તેના માટે 21,000 કરોડ રૂપિયાનો લક્ષ્યાંક રાખવામાં આવ્યો છે.
