નબળી પડી રહેલી ઉપભોક્તા માંગને કારણે FMCG સપ્લાય ચેઇન વધવા લાગી છે. મોટાભાગના ઓગસ્ટમાં વરસાદ અનિયમિત રહ્યો, જેના કારણે આવક અને ગ્રાહક માંગ પર અસર પડી. પરિણામે, સ્ટોકિસ્ટો માટે ઇન્વેન્ટરી દિવસોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે, જ્યારે રિટેલર્સ અને વિતરકોમાં ક્રેડિટ ડેઝ પણ વધ્યા છે.
બદલાતા વાતાવરણ વચ્ચે વિતરકો અને સ્ટોકિસ્ટોએ પણ તેમની ખરીદી મર્યાદિત કરી છે. મહારાષ્ટ્રના એક ડિસ્ટ્રિબ્યુટરે નામ ન આપવાની વિનંતી કરતાં જણાવ્યું હતું કે માંગ ધીમે ધીમે ઘટી રહી છે. હાલમાં, તેમની પાસે રહેલો સ્ટોક હવે 9 દિવસનો છે, જે તેમની સરેરાશ કરતાં બે દિવસ વધુ છે. તેઓએ શેમ્પૂ અને સાબુ જેવા ઉત્પાદનોના ઓર્ડરમાં લગભગ 10 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે. તેમણે કહ્યું, ‘રિટેલમાંથી ઓછા ઓર્ડર આવી રહ્યા છે, જેના કારણે અમે માલની ઓછી માત્રા માંગીએ છીએ.’
મહારાષ્ટ્રના પૂર્વીય વિસ્તારના અન્ય એક વિતરકે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા એક મહિનામાં ઈન્વેન્ટરી હોલ્ડિંગ દિવસોની સંખ્યા બમણી થઈ ગઈ છે. માંગમાં નબળાઈને કારણે સરેરાશ 15-18 દિવસથી વધીને 30 દિવસ થઈ ગઈ છે.
રિટેલર્સનું કહેવું છે કે ચુકવણીનો સમયગાળો 12-14 દિવસથી વધીને 25 દિવસની આસપાસ થઈ ગયો છે. દેશના ઉત્તરીય પ્રદેશમાં પણ આવી જ સ્થિતિ પ્રવર્તે છે કારણ કે જથ્થાબંધ અને છૂટક વેપારીઓ તેમના સ્ટોકમાં ઘટાડો કરી રહ્યા છે. પંજાબમાં એફએમસીજી માલના વિતરકે જણાવ્યું હતું કે, “નબળી માંગની અસર દેખાવા લાગી છે અને વાસ્તવિક અસર જોવા મળશે કારણ કે આપણે લણણીની સિઝન નજીક આવીશું.”
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે રિટેલર્સ અને સેમી-હોલસેલર્સ માટે ક્રેડિટ ડેની સંખ્યા સરેરાશ 15 થી વધીને 21 થઈ ગઈ છે. ડિસ્ટ્રીબ્યુટર અપેક્ષા રાખે છે કે તે 30 દિવસ સુધી વધુ ખરાબ થશે કારણ કે ગ્રાહકોએ ખર્ચમાં ઘટાડો કર્યો છે. કંપનીઓને એવો પણ ડર છે કે છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં પેદા થયેલી માંગમાં રિકવરીની આશાઓ મર્યાદિત હોઈ શકે છે, કારણ કે ગ્રાહકો ઓછી ખરીદી કરી રહ્યા છે. કેટલીક કંપનીઓ તેમના ગ્રોથ આઉટલૂકમાં ફેરફાર લાવી શકે છે.
NIQ (અગાઉનું NielsenIQ) જૂન ક્વાર્ટર માટેના તેના ‘FMCG સ્નેપશોટ’ રિપોર્ટમાં જણાવ્યું હતું કે ભારતમાં ઉદ્યોગ અગાઉના ત્રિમાસિક અને એક વર્ષ અગાઉના 10.9 ટકાની સરખામણીએ મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ 12.2 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામ્યો હતો.
પ્રથમ પ્રકાશિત : સપ્ટેમ્બર 10, 2023 | 10:59 PM IST
