જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમો (પીએસયુ) સાથે જોડાયેલા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સે છેલ્લા એક વર્ષમાં સરેરાશ 42 ટકા વળતર આપ્યું છે. આમાંનો મોટા ભાગનો (28.9 ટકા) વધારો છેલ્લા છ મહિનામાં જ થયો છે.
તેમનું પ્રદર્શન તેજસ્વી રહી શકે છે પરંતુ આવા ઉછાળા પછી રોકાણકારોએ સાવચેત રહેવું જોઈએ. PSU ફંડમાં વધારો થવાના ઘણા કારણો છે.
નિપ્પોન ઈન્ડિયા મ્યુચ્યુઅલ ફંડના ઈક્વિટી રિસર્ચના વડા આશુતોષ ભાર્ગવ કહે છે, ‘આમાંના ઘણા શેરો ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, પાવર અને બેન્કિંગ જેવા ચક્રીય ક્ષેત્રોના છે, જેમાં સારી વૃદ્ધિ જોવા મળી રહી છે.’
શેરની કમાણી સુધરી છે. બેંકોની નબળી એસેટ ક્વોલિટીને કારણે, PSUsનો ચોખ્ખો નફો નાણાકીય વર્ષ 2015 અને નાણાકીય વર્ષ 2020 વચ્ચે ઘટી રહ્યો હતો. ઇન્વેસ્કો મ્યુચ્યુઅલ ફંડના ફંડ મેનેજર ધીમંત કોઠારી કહે છે, ‘જેમ જેમ બેંકોની બેલેન્સ શીટ સાફ થઈ અને તેમની સંપત્તિની ગુણવત્તામાં સુધારો થયો, તેમ નાણાકીય વર્ષ 2020 અને નાણાકીય વર્ષ 2023 વચ્ચેના નફામાં 80 ટકા ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ થઈ.’
બિન-નાણાકીય PSUsમાં પણ બદલાવ આવ્યો છે. કોઠારી કહે છે, “નાણાકીય વર્ષ 2015 અને 2020 ની વચ્ચે 1 ટકાના ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દરે ઘટ્યા પછી, તેમનો ચોખ્ખો નફો નાણાકીય વર્ષ 2020 અને 2023 વચ્ચે વાર્ષિક ચક્રવૃદ્ધિ દરે 21 ટકા વધ્યો હતો,” કોઠારી કહે છે.
ICICI પ્રુડેન્શિયલ એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપની (AMC) ના રોકાણ વ્યૂહરચના વડા ચિંતન હરિયા કહે છે કે 2011 અને 2021 વચ્ચેના અંડરપરફોર્મન્સને જોતાં મૂલ્યાંકન ખૂબ જ આકર્ષક બન્યું છે.
PSUs માટે કોવિડ પછી અર્થતંત્ર પાછું પાછું આવે તે સારું હતું. કોઠારી સમજાવે છે, ‘કોમોડિટીના ઊંચા ભાવે કોમોડિટી-ઓરિએન્ટેડ પીએસયુને મદદ કરી અને ડિફેન્સ અને રેલવે પીએસયુને જંગી ઓર્ડર મળવાથી ફાયદો થયો.’
હરિયાના મતે, સરકારના મૂડી ખર્ચમાં વધારો, સંરક્ષણમાં સ્વદેશીકરણ, ચીન સિવાયના દેશોની શોધખોળ માટેનું અભિયાન અને ઊર્જા ક્ષેત્રનું સારું પ્રદર્શન એવા કારણો છે જેણે PSUના શેરને ફરી એકવાર બધાના ધ્યાન પર લાવ્યા છે. ઘણા PSUs પાસે સંસાધનો હોય છે, ઘણા ક્ષેત્રોમાં ફર્સ્ટ-મૂવર ફાયદાઓ હોય છે અને ઘણા બજારો પર એકાધિકાર ધરાવે છે. ફંડ મેનેજરોનું કહેવું છે કે સરકારની દખલગીરી ઘટી છે.
કોઠારી કહે છે, ‘સરકારે PSUs માટે મુદ્રીકરણ અને આધુનિકીકરણની બે પાયાની વ્યૂહરચના અપનાવી છે. બંને કિસ્સાઓમાં, શેરધારકો સમયાંતરે લાભ મેળવે છે.
PSUsમાં વિવિધતા છે. પ્લુટસ કેપિટલના રોકાણ સલાહકાર અંકુર કપૂર કહે છે, “કોમોડિટી સેક્ટરના PSUs ત્યારે જ સારો દેખાવ કરે છે જ્યારે કોમોડિટીના ભાવ વધી રહ્યા હોય.”
કોમોડિટી ચક્ર વૈશ્વિક વિકાસ પર આધાર રાખે છે અને તેજીના ચોક્કસ સમયની આગાહી કરવી મુશ્કેલ છે. શેરનું મૂલ્યાંકન કરતી વખતે એક મહત્વપૂર્ણ પરિમાણ એ છે કે મેનેજમેન્ટ મૂડીની ફાળવણી અથવા રોકાણ માટેના નિર્ણયો કેટલા સાચા લે છે.
કપૂર સમજાવે છે, ‘એસેટ એલોકટર તરીકે સરકાર સાથે ભાગીદારી એ તમારા રોકાણને મહત્તમ કરવાનો સૌથી અસરકારક માર્ગ નથી. જોકે તમામ PSUsનું સંચાલન ખરાબ રીતે થતું નથી, ખાનગી ક્ષેત્રને સામાન્ય રીતે મૂડીનું સંચાલન કરવામાં વધુ પારંગત માનવામાં આવે છે.
જો સ્થાનિક અર્થવ્યવસ્થા નોંધપાત્ર રીતે ધીમી પડે છે, તો PSU શેરોને અસર થાય છે કારણ કે તેમાંના મોટા ભાગના ચક્રીય ક્ષેત્રોના છે. સત્તા પરિવર્તનને કારણે રાજકીય અસ્થિરતા અને સરકારી નીતિઓમાં ફેરફાર પણ તેમના પર વિપરીત અસર કરી શકે છે.
પીએસયુ શેર્સમાં વધારો કમાણીમાં વધારાને કારણે આવ્યો છે અને મૂલ્યાંકનમાં બહુ તફાવત નથી.
કોઠારી સમજાવે છે, ‘હાલમાં, છેલ્લા 12 મહિનાનો PSU ઇન્ડેક્સનો પ્રાઇસ-ટુ-અર્નિંગ્સ (PE) રેશિયો 9.5 ગણો છે, જ્યારે સેન્સેક્સનો PE રેશિયો 22.2 ગણો છે. આનો અર્થ સેન્સેક્સ સામે 58 ટકાનો ઘટાડો છે, જે 10 વર્ષની સરેરાશ 50 ટકા કરતાં વધુ છે.
તેમનું કહેવું છે કે PSU શેર હાલમાં તેમના લાંબા ગાળાના સરેરાશ મૂલ્યાંકન 10.9 ગણાથી નીચે ટ્રેડ થઈ રહ્યા છે. તેમને લાગે છે કે પીએસયુ શેરોની કમાણી સારી ગતિએ ચાલુ રહી શકે છે અને મૂલ્યાંકન ફરીથી રેટ કરી શકાય છે. અન્ય નિષ્ણાતો આવા ઉછાળા પછી સાવધાની રાખવાની સલાહ આપે છે.
હરિયા કહે છે, ‘એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતમાં મૂડી ખર્ચ મધ્યમ ગાળામાં વધતો રહેશે. મૂલ્યાંકન સસ્તું નહીં હોય. રોકાણકારોએ સમજદારીપૂર્વક ફંડની પસંદગી કરવી જોઈએ.
PSU ફંડ્સ સહિતના થીમ આધારિત ફંડ્સમાં ડાઇવર્સિફાઇડ ઇક્વિટી ફંડ્સ કરતાં વધુ જોખમ હોય છે. જેઓ વધુ જોખમ લેવા માંગતા હોય તેઓએ જ તેમને પસંદ કરવા જોઈએ. પરંતુ આને મુખ્ય રોકાણ પોર્ટફોલિયોમાં ન રાખવો જોઈએ. આમાં કુલ રોકાણના 5 ટકાથી વધુ રોકાણ કરશો નહીં. આ હપ્તાઓમાં રોકાણ વધારો અને ઓછામાં ઓછા સાત વર્ષ માટે રકમનું રોકાણ કરો.
પ્રથમ પ્રકાશિત : ઓક્ટોબર 22, 2023 | 11:47 PM IST
