કૃષિ, વનસંવર્ધન અને મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રો માટે સતત ભાવે ભારતનું ગ્રોસ વેલ્યુ એડેડ (GVA) નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ઘટીને 1.8 ટકાના ચાર વર્ષની નીચી સપાટીએ રહેવાનો અંદાજ છે. શુક્રવારે જારી કરાયેલ જીડીપીના પ્રથમ આગોતરા અંદાજ મુજબ, નબળા ખરીફ પાક અને નબળા પ્રારંભિક રવી વાવણીને કારણે આવું થવાની સંભાવના છે.
જો કે, કેટલાક નિષ્ણાતો કહે છે કે જીવીએના આંકડામાં ફેરફાર થઈ શકે છે કારણ કે પ્રારંભિક અંદાજ 5-6 મહિનાના ડેટા અનુસાર તૈયાર કરવામાં આવે છે અને અંતિમ ચિત્ર ફેબ્રુઆરીમાં જ જાહેર થશે.
બેંક ઓફ બરોડાના મુખ્ય અર્થશાસ્ત્રી મદન સબનવીસે જણાવ્યું હતું કે, “આ નિરાશાજનક છે કારણ કે અમે નાણાકીય વર્ષ 24 માં GVA 3 થી 3.5 ટકાની આસપાસ રહેવાની અપેક્ષા રાખતા હતા.”
પ્રથમ અનુમાન મુજબ, 2023-24માં લગભગ તમામ ખરીફ પાકોનું ઉત્પાદન અસમાન વરસાદને કારણે ઓછું રહ્યું છે, જ્યારે ચણા જેવા કેટલાક રવિ પાકોની વહેલી વાવણી પણ જમીનમાં ઓછી ભેજને કારણે અસરગ્રસ્ત થઈ છે.
ડેટા એ પણ દર્શાવે છે કે વર્તમાન ભાવે કૃષિ, બાગાયત અને મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રનો GVA FY23માં 12.1 ટકાની સરખામણીએ FY24માં 5.5 ટકાનો અંદાજ છે. આને કારણે, નાણાકીય વર્ષ 22 માં ફુગાવાની અસર 3.7 ટકા છે, જે નાણાકીય વર્ષ 23 માં 8.1 ટકા હતી.
જો કે, પ્રથમ આગોતરા અંદાજ મુજબ, સૌથી મોટા ખરીફ પાક ચોખાનું ઉત્પાદન 2023-24માં 3.79 ટકા ઘટીને 1,063.1 લાખ ટન થઈ શકે છે, જે 2022-23ના અંતિમ અંદાજમાં 1,105.0 લાખ ટન હતું.
એટલું જ નહીં, અંદાજો દર્શાવે છે કે આ વર્ષે મગ, અડદ, સોયાબીન અને શેરડી જેવા તમામ મુખ્ય ખરીફ પાકોના ઉત્પાદનને અસર થઈ શકે છે.
રવિ કઠોળના સૌથી મોટા પાક એવા ચણાના વિસ્તારમાં ઘટાડાને કારણે 5 જાન્યુઆરી 2024 સુધી રવિ પાકનો વિસ્તાર ગત વર્ષ કરતા 1.24 ટકા ઓછો રહ્યો છે.
પ્રથમ પ્રકાશિત – જાન્યુઆરી 5, 2024 | 10:04 PM IST