છેલ્લા કેટલાક ક્વાર્ટરમાં દેશની સિમેન્ટની માંગમાં સતત બે આંકડામાં વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. આને મુખ્યત્વે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર ખર્ચ કરવાથી વેગ મળ્યો છે.
જોકે, ડીલરો અને ઉદ્યોગ અધિકારીઓનું કહેવું છે કે રાજ્યોમાં ચૂંટણીઓ, તહેવારોની મોસમ, લગ્નો અને કેટલાક બજારોમાં પ્રદૂષણ આ માંગની ગતિને અસ્થાયી રૂપે વિક્ષેપિત કરી શકે છે.
તહેવારોની મોસમમાં સામાન્ય રીતે બાંધકામની ગતિવિધિમાં મંદી જોવા મળે છે, તેમ છતાં કેટલાક ડીલરોનું અનુમાન છે કે કેટલાક રાજ્યોમાં ચૂંટણીને કારણે મંદી આખા મહિના દરમિયાન ચાલુ રહી શકે છે.
દેશમાં ઓક્ટોબર-નવેમ્બરની તહેવારોની મોસમ દરમિયાન, મોટી સંખ્યામાં બાંધકામ કામદારો તેમના વતન ગામો અને નગરોમાં પાછા ફરે છે, જેના કારણે બાંધકામ પ્રવૃત્તિની ગતિ અસ્થાયી રૂપે વિક્ષેપિત થાય છે.
હિમાચલ પ્રદેશના એક વેપારીએ કહ્યું, ‘દિવાળી દરમિયાન, કામદારો તહેવારની ઉજવણી કરવા પાછા જાય છે, જેના કારણે માંગ ધીમી પડી જાય છે, આ ક્ષણે આવું જ થઈ રહ્યું છે.’
દેશની બીજા ક્રમની સૌથી મોટી સિમેન્ટ ઉત્પાદક અદાણી સિમેન્ટના ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ અજય કપૂરે આ મહિનાની શરૂઆતમાં વિશ્લેષકોને જાણ કરી હતી કે પૂર્વીય ભારતનું બજાર હાલમાં પૂજા પછી અને દિવાળીના સમયગાળાને કારણે પ્રભાવિત છે.
‘હું અપેક્ષા રાખું છું કે પૂર્વીય ક્ષેત્ર નવેમ્બર અને ડિસેમ્બર પછી આઠથી 10 ટકાની તેની સામાન્ય માંગ વૃદ્ધિ તરફ પાછા ફરશે,’ તેમણે કહ્યું. જો કે, આ દર હજુ પણ અગાઉના 15 થી 16 ટકાના વિકાસ દર કરતા ઓછો રહેશે.
આ બજારના અન્ય ડીલરના જણાવ્યા અનુસાર, નેશનલ કેપિટલ રિજન જેવા બજારોમાં વાયુ પ્રદૂષણની ચિંતાને કારણે બાંધકામ પ્રવૃત્તિઓ પરના નિયંત્રણોને કારણે માંગ લગભગ શૂન્ય થઈ ગઈ છે.
રાજસ્થાનના કેટલાક બજારોમાં ડીલરોને ચૂંટણી અને લગ્નની મોસમને કારણે માંગ પરત કરવામાં વિલંબ થવાની ભીતિ છે. રાજસ્થાનના એક સિમેન્ટ વેપારી લાંબા ગાળાની માંગને લઈને આશાવાદી છે.
તેમનું કહેવું છે કે સપ્ટેમ્બરની સરખામણીમાં ઓક્ટોબર સરેરાશ હતો, પરંતુ ગયા વર્ષની સરખામણીમાં તે વધુ સારો હતો. આ વખતે નવેમ્બરમાં દિવાળીની સિઝન શાંત છે અને ચૂંટણી અને લગ્નની વ્યસ્ત સિઝનને કારણે તે પડકારજનક રહેશે.
હાલમાં, છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ, મિઝોરમ, રાજસ્થાન અને તેલંગાણામાં આગામી ચૂંટણીઓને કારણે આદર્શ આચારસંહિતા લાગુ છે. અન્ય સિમેન્ટ ડીલર અને સિમેન્ટ સપ્લાય ચેઈનના અધિકારીએ પુષ્ટિ કરી કે મોટા ભાગના રાજ્યોમાં માંગમાં નબળાઈ મુખ્યત્વે રોકડ ઉપલબ્ધતાના મુદ્દાને કારણે જોવા મળે છે.
ક્રિસિલ માર્કેટ ઇન્ટેલિજન્સ એન્ડ એનાલિટિક્સનાં ડાયરેક્ટર (સંશોધન) મીરેન લોઢાને અપેક્ષા છે કે આ કારણોસર 2023-24ના બીજા ભાગમાં માંગ વૃદ્ધિ સરેરાશ રહેશે.
પ્રથમ પ્રકાશિત – નવેમ્બર 24, 2023 | 11:02 PM IST
