ઝેરોધા, ગ્રોવ, અપસ્ટોક્સ અને એન્જલ વન જેવા ડિસ્કાઉન્ટ બ્રોકર્સે છેલ્લા પાંચ નાણાકીય વર્ષમાં બજારહિસ્સામાં 5X વધારો કર્યો છે અને NSEના અડધાથી વધુ સક્રિય ક્લાયન્ટ્સ તેમના દ્વારા ટ્રેડિંગ કરે છે. સીએલએસએના રિપોર્ટમાંથી આ માહિતી મળી છે.
ડિસ્કાઉન્ટ બ્રોકરોનો સંયુક્ત બજાર હિસ્સો FY23 ના પ્રથમ 11 મહિનામાં 57 ટકા થઈ ગયો છે જે FY18 માં 11 ટકા હતો. વધુમાં, આ સમયગાળા દરમિયાન NSE પર ડિસ્કાઉન્ટ બ્રોકર્સ સાથે સંકળાયેલા સક્રિય ગ્રાહકોની સંખ્યા 10 લાખથી વધીને 19 મિલિયન થઈ ગઈ છે. સક્રિય વેપારીઓ તે છે જેમણે 12 મહિનામાં ઓછામાં ઓછું એક વખત વેપાર કર્યો હોય.
રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, ભારતમાં છૂટક રોકાણકારોની ભાગીદારી વધારવામાં ડિસ્કાઉન્ટ બ્રોકર્સ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે. તેઓ જે ગ્રાહકો સાથે સંકળાયેલા છે તેમાંના મોટાભાગના ટાયર-2 શહેરો અને નાના શહેરોના છે.
આ ડિસ્કાઉન્ટ બ્રોકર્સ બજાર માટે પ્રણાલીગત રીતે મહત્વપૂર્ણ બની ગયા છે. ઝેરોધા અને એન્જલ વનને સ્ટોક એક્સચેન્જ દ્વારા તેમના કદ, ટ્રેડિંગ વોલ્યુમ અને ગ્રાહકોના ભંડોળના આધારે લાયક સ્ટોક બ્રોકરોની યાદીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા છે. આ યાદીમાં સમાવિષ્ટ બ્રોકરોએ વધારાની જવાબદારીઓ ઉઠાવવી પડશે.
રિટેલ સહભાગિતા, જે કોવિડ-19 દરમિયાન નોંધપાત્ર રીતે વધી છે, તે હવે ઘટી રહી છે અને NSE પર રોકડ ટ્રેડિંગમાં સરેરાશ દૈનિક ટર્નઓવર ફેબ્રુઆરી 2023માં 40.8 ટકા હતું, જે એક વર્ષ અગાઉ 52 ટકા હતું. ઉપરાંત, છૂટક રોકાણકારો જુલાઈ 2020 માં રોકડ બજારના જથ્થામાં લગભગ બે તૃતીયાંશ હિસ્સો ધરાવે છે.
રિટેલ સહભાગિતામાં અનેકગણો વધારો ડીમેટ ખાતાઓની વધતી સંખ્યામાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે, જે હવે 119 મિલિયનને સ્પર્શી ગયો છે.
