છેલ્લા લગભગ 6 મહિનામાં ભારે વેચવાલી બાદ છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં આર્બિટ્રેજ ફંડ્સે ચોખ્ખો નાણાપ્રવાહ નોંધાવ્યો છે. આ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ (MF) યોજનાઓના પ્રદર્શનમાં સુધારાને પગલે ઇક્વિટી માર્કેટમાં વોલેટિલિટી વચ્ચે વલણમાં આ ફેરફાર જોવા મળ્યો છે.
જૂન અને નવેમ્બર વચ્ચે રોકાણકારોએ આર્બિટ્રેજ ફંડમાંથી રૂ. 31,000 કરોડ ઉપાડી લીધા હતા. એમ્ફીના ડેટા દર્શાવે છે કે રોકાણકારોએ છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં આ યોજનાઓમાં આશરે રૂ. 3,000 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે.
આર્બિટ્રેજ ફંડ્સ ઓછી જોખમવાળી ઇક્વિટી સ્કીમ છે અને તેનું વળતર ડેટ MF સેગમેન્ટમાં લિક્વિડ ફંડ્સ સાથે સરખાવી શકાય છે. આ યોજનાઓ સંપૂર્ણ હેજ્ડ ઇક્વિટી પોઝિશન્સ સાથે જોડાયેલી છે અને શેર ફ્યુચર્સ અને અંતર્ગત શેરની કિંમતો વચ્ચેના તફાવત પર વળતર મેળવે છે.
આથી, આર્બિટ્રેજ ફંડ્સની કામગીરી રોકડ બજાર અને ફ્યુચર્સ માર્કેટમાં ઇક્વિટી વચ્ચેના ભાવ તફાવત પર આધારિત છે. ફંડ મેનેજરો અનુસાર, આ સ્પ્રેડમાં તાજેતરના ભૂતકાળમાં સુધારો થયો છે, જેના કારણે વધુ સારું વળતર મળ્યું છે.
વેલ્યુ રિસર્ચના ડેટા દર્શાવે છે કે તાજેતરના ભૂતકાળમાં ઘણી આર્બિટ્રેજ યોજનાઓની કામગીરીમાં તીવ્ર સુધારો થયો છે. ઉદાહરણ તરીકે, હાઇબ્રિડ યોજનાઓનું સરેરાશ માસિક વળતર છેલ્લા ત્રણ મહિનામાં 0.6 ટકા હતું જે છેલ્લા 6 મહિનામાં 0.6 ટકા હતું.
આર્બિટ્રેજ ફંડ મેનેજરોને તાજેતરના મહિનાઓમાં ઇક્વિટી માર્કેટમાં ચાલી રહેલી અસ્થિરતાનો ફાયદો થયો છે.
વિરલ ભટ્ટ, સ્થાપક, મની મંત્રા કહે છે, “આર્બિટ્રેજ ફંડ્સમાં ઉચ્ચ અસ્થિરતાના સમયગાળા દરમિયાન સારો દેખાવ કરવાની ક્ષમતા હોય છે. આનું કારણ એ છે કે બજારના આવા તબક્કામાં આર્બિટ્રેજની તકો વધે છે.
મોર્નિંગસ્ટાર ઈન્ડિયાના ધવલ કાપડિયા માને છે કે આર્બિટ્રેજ ફંડનું વળતર મોટાભાગે મની માર્કેટ રેટ સાથે સુસંગત છે. મોર્નિંગસ્ટાર ઈન્વેસ્ટમેન્ટ એડવાઈઝર્સ ઈન્ડિયાના ડાયરેક્ટર (પોર્ટફોલિયો સ્પેશિયાલિસ્ટ) કાપડિયા કહે છે, “આમાં મની માર્કેટ રેટને પાછળ રાખવાની ક્ષમતા છે.” આર્બિટ્રેજ ફંડ્સે વ્યાજદર વધારાના વાતાવરણમાં વધુ સારું પ્રદર્શન કરવાનું શરૂ કર્યું છે.
આ યોજનાઓમાં વળતર લિક્વિડ ફંડ્સ કરતાં નજીવું વધારે છે, કારણ કે આર્બિટ્રેજ સ્કીમ્સ તેમના ડેટ સમકક્ષો કરતાં બમણું વળતર આપે છે. આર્બિટ્રેજ ફંડ કરવેરાના મોરચે તેમના ડેટ સાથીદારોથી અલગ હોય છે કારણ કે તેના પર ઇક્વિટી ફંડની જેમ કર લાદવામાં આવે છે.
