2024માં ભારતમાંથી કોફીની નિકાસ 10 ટકા વધી શકે છે. ઉદ્યોગના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે વૈશ્વિક ભાવમાં વધારાને કારણે યુરોપિયન ખરીદદારો વધુ સારા ભાવે કોફી ખરીદી રહ્યા છે.
ભારત ચા ઉત્પાદક તરીકે પ્રખ્યાત છે, પરંતુ તે વિશ્વનો આઠમો સૌથી મોટો કોફી ઉત્પાદક પણ છે. ખાસ કરીને ભારતમાં રોબસ્ટા બીન્સનું ઉત્પાદન થાય છે, જેનો ઉપયોગ ઇન્સ્ટન્ટ કોફી બનાવવામાં થાય છે. આ ઉપરાંત અહીં મોંઘી અરેબિકા વેરાયટીનું ઉત્પાદન થાય છે.
આ વર્ષે કોફીની નિકાસમાં 10 ટકા વૃદ્ધિનો અંદાજ લગાવતા કોફી એક્સપોર્ટર્સ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયાના પ્રમુખ રમેશ રાજાએ જણાવ્યું હતું કે, “ભારતીય કોફી, ખાસ કરીને રોબસ્ટા બીન્સની માંગ ઊંચી છે કારણ કે ઓછા ઉત્પાદનને કારણે વૈશ્વિક ભાવ ઊંચા છે.”
રોબસ્ટા કોફી ઓછામાં ઓછા 15 વર્ષની ઊંચી સપાટીએ ટ્રેડ થઈ રહી છે. આનું કારણ એ છે કે વિશ્વના સૌથી મોટા કોફી ઉત્પાદક વિયેતનામમાં 2023-24માં પાછલી સીઝન કરતાં ઓછું ઉત્પાદન થવાની સંભાવના છે. ભારત તેના કુલ ઉત્પાદનના ત્રણ ચતુર્થાંશ નિકાસ કરે છે, જે મુખ્યત્વે ઇટાલી, જર્મની અને બેલ્જિયમને મોકલવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે, ભારતીય કોફીની કિંમત વૈશ્વિક ધોરણો કરતા વધારે હોય છે કારણ કે તે છાયામાં ઉત્પન્ન થાય છે, હાથ વડે તોડીને તડકામાં સૂકવવામાં આવે છે. નિકાસકારોનું કહેવું છે કે આ વર્ષે વૈશ્વિક ઉત્પાદન સામાન્ય કરતાં ઓછું રહેવાની શક્યતા છે, જેના કારણે ભારતીય કોફીના ભાવમાં વધુ વધારો થયો છે.
ગ્લોબલ ટ્રેડ હાઉસ સાથે સંકળાયેલા બેંગલુરુ સ્થિત ડીલરે જણાવ્યું હતું કે 2024માં કોફીની નિકાસ વધીને 2,98,000 ટન થઈ શકે છે, જે ગયા વર્ષે 2,71,420 ટન હતી. માંગ મજબૂત હોવાથી ભારતીય રોબસ્ટા ચેરીના ભાવ લંડન ફ્યુચર્સમાં $300 પ્રતિ ટનની આસપાસ છે.
એક વેપારીએ જણાવ્યું હતું કે જ્યારે નિકાસની માંગ સારી છે, ત્યારે વેપારીઓ પુરવઠો વધે તેની રાહ જોઈ રહ્યા છે, જે સ્થાનિક ભાવમાં ઘટાડો લાવી શકે છે. દેશના સૌથી મોટા કોફી ઉત્પાદક રાજ્ય કર્ણાટકના કોડાગુમાં કોફી ઉગાડતા એમએમ ચેંગપ્પાએ જણાવ્યું હતું કે આ સિઝનમાં લગભગ 20 ટકા રોબસ્ટા પાક તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે, જોકે તાજેતરના સમયમાં ઉત્પાદક વિસ્તારોમાં વરસાદને કારણે વિક્ષેપ પડ્યો છે.
સરકારના કોફી બોર્ડનો અંદાજ છે કે 1 ઓક્ટોબરથી શરૂ થતી 2023-24 સિઝનમાં ભારતનું ઉત્પાદન વધીને 3,74,000 ટન થઈ શકે છે, જે ગયા વર્ષે 3,52,000 ટન હતું. જોકે, ખેડૂતોનું કહેવું છે કે વરસાદને કારણે ઉત્પાદનમાં વધારો મર્યાદિત રહેશે.
ચેંગપ્પાએ કહ્યું, 'છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી કમોસમી વરસાદ સિવાય ડિસેમ્બરમાં પણ વરસાદ થયો છે. જેના કારણે તમામ ફળો પડી ગયા છે. નિકાસકાર રમેશ રાજાએ જણાવ્યું હતું કે ઊંચા વેતનની ઓફર કરવા છતાં કામદારોની અછત છે, જે લણણીને અસર કરી રહી છે.
રાજાએ કહ્યું, 'વૈશ્વિક કિંમતો વધી રહી છે, પરંતુ ભારતીય ખેડૂતોની આવક તે પ્રમાણમાં વધી રહી નથી કારણ કે અહીં ઉત્પાદન ખર્ચ વધી ગયો છે. તેમને ઈનપુટ અને વેતન પર વધુ ખર્ચ કરવો પડે છે.
પ્રથમ પ્રકાશિત – જાન્યુઆરી 9, 2024 | 10:52 PM IST
