રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ બેંકો અને અન્ય નાણાકીય ક્ષેત્રના એકમોને વર્તમાન તેજીના વાતાવરણમાં સાવચેત રહેવા સૂચના આપી છે.
આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે આ દિવસોમાં બેંકોમાં વધુ વ્યાજ ચૂકવીને થાપણો મેળવવાની સ્પર્ધા ચાલી રહી છે અને માઇક્રો ફાઇનાન્સ સંસ્થાઓ (એમએફઆઈ) ગ્રાહકો પાસેથી વધુ વ્યાજ વસૂલી રહી છે. બેન્કિંગ રેગ્યુલેટરે કહ્યું કે નાણાકીય ક્ષેત્રના એકમોએ આને ટાળવું જોઈએ.
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે FICCI-IBA બેંકિંગ કોન્ફરન્સમાં કહ્યું, ‘અત્યારે ચિંતાનું કોઈ કારણ નથી, પરંતુ વધારે ઉત્સાહિત થવાની જરૂર નથી. બેંકો અને નોન-બેંકિંગ નાણાકીય સંસ્થાઓ (NBFCs) એ તેમની તકેદારીની અવગણના ન કરવી જોઈએ.
દાસે કહ્યું કે નાણાકીય ક્ષેત્રમાં સ્થિરતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આરબીઆઈએ અસુરક્ષિત લોન અંગે કડક માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે. તેમણે કહ્યું કે હાઉસિંગ, વાહન લોન અને નાના ઉદ્યોગોને આપવામાં આવતી લોનને કડક રીતે મુક્તિ આપવામાં આવી છે કારણ કે તે દેશના આર્થિક વિકાસમાં સકારાત્મક ભૂમિકા ભજવે છે.
પર્સનલ લોન અને ક્રેડિટ કાર્ડ જેવી અસુરક્ષિત લોન પર બાકી રકમના વધતા જતા ઢગલાને ધ્યાનમાં રાખીને, આરબીઆઈએ આવી લોન માટે જોખમનું વજન 100 ટકાથી વધારીને 125 ટકા કર્યું છે. દાસે ચાર ક્ષેત્રોનો ઉલ્લેખ કર્યો જેમાં નાણાકીય એકમોએ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
આરબીઆઈ ગવર્નરે કહ્યું, ‘તેમાં કોઈ શંકા નથી કે હાલમાં લોનની ફાળવણી વધી રહી છે, પરંતુ બેંકો અને એનબીએફસીએ ક્ષેત્રવાર અને નીચેના સ્તરે લોન ફાળવણીની ગતિને નિયંત્રિત કરવી પડશે અને અતિશય ઉત્સાહથી બચવું પડશે.’
આ સંદર્ભમાં, દાસે બેંકોને તેમની જવાબદારી તરફ વધુ ધ્યાન આપવા અને એસેટ-લાયબિલિટી મેનેજમેન્ટ પર વિશેષ નજર રાખવા સૂચના આપી હતી.
તેમણે કહ્યું, ‘કેટલાક કિસ્સામાં બેંકો વધુ વ્યાજ ચૂકવીને ડિપોઝિટ વધારવાનો આગ્રહ રાખે છે. ઉપરાંત, છૂટક અને કોર્પોરેટ બંને લોનના કિસ્સામાં, તેમની મુદત લંબાવવામાં આવી રહી છે.
આરબીઆઈ ગવર્નરે કહ્યું કે બેંકોએ એનબીએફસીને આપવામાં આવતી લોન પર નજર રાખવી પડશે અને વિવિધ બેંકો સાથે કોઈપણ એક એનબીએફસીના વ્યવહારો પર પણ ધ્યાન આપવું પડશે. તેમણે કહ્યું, ‘એનબીએફસીએ પણ ભંડોળ એકત્ર કરવાના સ્ત્રોતો વિશે જાગૃત રહેવું પડશે અને મૂડી એકત્ર કરવા માટે બેંકો પર તેમની નિર્ભરતા ઘટાડવી પડશે.’
તેમણે કહ્યું, ‘નાણાકીય સંસ્થાઓને વ્યાજ દરો નક્કી કરવાની સ્વતંત્રતા આપવામાં આવી છે પરંતુ કેટલીક NBFC-MFI વધુ વ્યાજ માર્જિન કમાઈ રહી છે. તેઓએ વ્યાજદરનો નિર્ણય મનસ્વી રીતે ન કરવો જોઈએ પરંતુ ન્યાયી અને પારદર્શક રીતે કરવો જોઈએ.
પ્રથમ પ્રકાશિત – નવેમ્બર 22, 2023 | 10:45 PM IST
