વેરિયેબલ રેટ રિવર્સ રેપો (VRR)ની હરાજીમાં બેંકો દ્વારા શુક્રવારે સબમિટ કરવામાં આવેલી રૂ. 4.75 લાખ કરોડની બિડ રૂ. 1.75 લાખ કરોડની નિર્ધારિત રકમ કરતાં લગભગ 2.5 ગણી વધુ છે. ગુરુવારે બેંકિંગ સિસ્ટમમાં રોકડની અછત વધીને 2.5 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગઈ હતી.
અગાઉ, 15 ડિસેમ્બરે આરબીઆઈ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી વીઆરઆર હરાજીમાં, નિર્ધારિત રકમ કરતાં 2.7 ગણી બિડ પ્રાપ્ત થઈ હતી. બેંકોએ સરેરાશ 6.63 ટકાના દરે 1 લાખ કરોડ રૂપિયા મેળવ્યા છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, મધ્યસ્થ બેંકે છ મહિના પછી આવી VRR હરાજી યોજી છે. અગાઉ, VRR હરાજી 19 જૂને યોજાઈ હતી.
જો કે, બજારના વેપારીઓ મધ્યસ્થ બેંક પાસેથી વધારાની VRR હરાજીની અપેક્ષા રાખે તેવી શક્યતા નથી કારણ કે VRR રકમ 29 ડિસેમ્બરે પરિપક્વ થવાની છે.
દરમિયાન, બજારનું માનવું છે કે રોકડની તંગીને દૂર કરવા માટે સરકાર સોમવારથી રોકડનું ઇન્જેક્શન શરૂ કરી શકે છે.
પરિણામે, RBI VRR રકમના રોલઓવર પર ધ્યાન આપે તેવી શક્યતા ઓછી જણાય છે, બજારના વેપારીઓ કહે છે.
કરુર વૈશ્ય બેંકના ટ્રેઝરી હેડ વીઆરસી રેડ્ડીએ કહ્યું, 'રોકડની ખાધ 2.5 લાખ કરોડ રૂપિયાને વટાવી ગઈ છે. તેથી, બેંકો તરફથી તેની ચોક્કસપણે સારી માંગ હતી. “અમે વધુ VRR હરાજીની અપેક્ષા રાખતા નથી કારણ કે હાલની VRR રકમ આગામી શુક્રવારે (29 ડિસેમ્બર) પરિપક્વ થશે અને સરકારી ખર્ચ સોમવારથી શરૂ થશે.”
તેમણે કહ્યું કે, 'જાન્યુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહમાં રોકડની ખાધ ઘટીને રૂ. 1 લાખ કરોડની નીચે આવી શકે છે અને 15 જાન્યુઆરીથી ઇનફ્લો શરૂ થયા બાદ તે ફરીથી રૂ. 2 લાખ કરોડ સુધી પહોંચવાની આશા છે.'
બજારના વેપારીઓનું કહેવું છે કે એડવાન્સ ટેક્સ જમા કરાવવાને કારણે સોમવારે બેંકિંગ સિસ્ટમમાં રોકડની અછત રૂ. 2 લાખ કરોડને પાર કરી ગઈ હતી અને બુધવારે જીએસટી જમા થવાને કારણે તે વધીને રૂ. 2.3 લાખ કરોડ થઈ ગઈ હતી. વર્તમાન ક્વાર્ટરમાં તરલતાની સ્થિતિ મોટે ભાગે નબળી રહી હતી.
બજારે ડિસેમ્બરમાં એડવાન્સ ટેક્સ અને GST ચૂકવણીને કારણે કુલ ખર્ચ અંદાજે રૂ. 4 લાખ કરોડનો અંદાજ મૂક્યો છે.
પ્રથમ પ્રકાશિત – ડિસેમ્બર 22, 2023 | 8:46 PM IST
