ખાદ્ય તેલ આયાત ડ્યુટી: કિંમતોને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે કેન્દ્ર સરકારે ખાદ્યતેલની આયાત પર લાગુ પડતી કસ્ટમ ડ્યુટીમાં એક વર્ષનો ઘટાડો કર્યો છે.
આ વર્ષે જૂનમાં સરકારે ક્રૂડ પામ ઓઈલ, ક્રૂડ સનફ્લાવર ઓઈલ અને ક્રૂડ સોયા ઓઈલ પરની કસ્ટમ ડ્યૂટી માર્ચ 2024 સુધી 17.5 ટકાથી ઘટાડીને 12.5 ટકા કરી હતી. તેમના ભાવ નિયંત્રણની બહાર જતા રહ્યા હતા. હવે તેને માર્ચ 2025 સુધી લંબાવવામાં આવ્યો છે.
નાણા મંત્રાલયની સત્તાવાર સૂચનામાં જણાવાયું છે કે ઘટાડેલી ડ્યુટી માર્ચ 2024માં સમાપ્ત થવાની હતી, પરંતુ હવે તે માર્ચ 2025 સુધી ચાલુ રહેશે. ડ્યુટીમાં ઘટાડાથી ખાદ્યતેલોની આયાત કિંમતમાં ઘટાડો થશે, જેનાથી સ્થાનિક ભાવમાં ઘટાડો થશે અને લોકોને રાહત મળશે.
ખાદ્ય ફુગાવો નવેમ્બરમાં વધીને 8.70 ટકા થયો હતો, જ્યારે ઓક્ટોબરમાં તે 6.61 ટકા હતો. કુલ ગ્રાહક ભાવ બાસ્કેટમાં ખાદ્ય ફુગાવાનો હિસ્સો લગભગ અડધો છે.
ઓલ ઈન્ડિયા એડિબલ ઓઈલ ટ્રેડર્સ ફેડરેશનના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ શંકર ઠક્કરે જણાવ્યું હતું કે વનસ્પતિ તેલનો વિશ્વનો સૌથી મોટો આયાતકાર ભારત સ્થાનિક ભાવને નિયંત્રિત કરવા માટે આ પગલું લઈ રહ્યું છે. ચૂંટણીનું વર્ષ હોવાથી સરકાર દ્વારા આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હોય તેવું લાગી રહ્યું છે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે, છેલ્લા 8 થી 10 મહિનામાં ખાદ્યતેલોના ભાવમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળ્યો છે, પરંતુ બીજી તરફ ઘણા વિસ્તારોમાં શુષ્ક હવામાન અને અનિયમિત અને ઓછા વરસાદને કારણે ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાની સંભાવના છે. ભૂગર્ભ જળના અભાવે રવિ પાકમાં પાછલા વર્ષોની સરખામણીએ ઘટાડો થવાની સંભાવના છે, તેથી સરકારનો આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હોઈ શકે છે.
ક્રૂડ પામ ઓઈલ, ક્રૂડ સનફ્લાવર ઓઈલ અને ક્રૂડ સોયા ઓઈલ પર ઘટેલી આયાત ડ્યુટી માળખું મૂળ રીતે માર્ચ 2024માં સમાપ્ત થવાનું હતું.
ભારત વિશ્વમાં ખાદ્ય તેલનો સૌથી મોટો આયાતકાર દેશ છે.
ઓર્ડર મુજબ, રિફાઇનર્સ હવે માર્ચ 2025 સુધી ઓછી ડ્યૂટી પર આયાત કરવાનું ચાલુ રાખી શકશે. જોકે, આ સિવાય આયાત ડ્યૂટીમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. HS CODE 15071000 ક્રૂડ સોયા ઓઈલ પર 5 ટકા ડ્યૂટી, 15111000 ક્રૂડ પામ ઓઈલ પર 7.5 ટકા ડ્યૂટી, 15121110 ક્રૂડ સોયા ઓઈલ પર 5 ટકા ડ્યૂટી લાગે છે.
ભારત વિશ્વમાં ખાદ્ય તેલનો સૌથી મોટો આયાતકાર દેશ છે. તે તેની 60 ટકા જરૂરિયાતો આયાત દ્વારા પૂરી કરે છે. દેશ મુખ્યત્વે ઈન્ડોનેશિયા, મલેશિયા અને થાઈલેન્ડ પાસેથી પામ તેલ ખરીદે છે જ્યારે તે આર્જેન્ટિના અને બ્રાઝિલમાંથી સોયાબીન અને સૂર્યમુખી તેલની આયાત કરે છે.
પ્રથમ પ્રકાશિત – ડિસેમ્બર 22, 2023 | સાંજે 6:55 IST
